خوشمزه‌ترین غذاهای سنتی ایران را کجا بخوریم؟

اگر از توریست‌های خارجی، درباره ویژگی‌های ایران بپرسید، بیشترشان از غذاهای ایرانی خیلی راضی هستند و از مزه انواع کباب‌ها، پلوها، آش‌ها و حلواهای ایرانی، حسابی تعریف می‌کنند. اصولا ایرانی‌ها خوش‌خوراکند و تک‌تک شهرهای کشورمان غذاهای خوشمزه مخصوص به خود را دارند. یکی از افرادی که سفرهای زیادی داشت، توصیه می‌کرد در سفرهایتان سعی کنید غذاهای آن شهر را امتحان کنید. چرا که غذاهای سنتی تنها خوراک نیستند، بلکه معرف شرایط جغرافیای، اقتصادی و اجتماعی آن شهر هم هستند. در این مقاله جاباما برخی از غذاهای سنتی تعدادی از استان‌های کشور را معرفی می‌کنیم.

غذاهای سنتی گیلان

گیلان سرآمد غذاهای خوشمزه ایرانی است. غذاهای گیلانی طعم و مزه فوق‌العاده‌ای دارند. انواع سبزیجات و طعم‌دهنده‌هایی که در گیلان وجود دارد، عامل اصلی خوش‌طعم و مزه شدن غذاهای گیلانی است. تنوع غذاهای گیلانی بسیار زیاد است. در اینجا تنها به معرفی برخی از این غذاها می‌پردازیم.

باقالاقاتق

باقالاقاتق یکی از سالم‌ترین و لذیذترین غذاهای رشتی است. برای تهیه باقالاقاتق نوعی باقلای خاص که در گیلان می‌روید، مورد استفاده قرار می‌گیرد. از دیگر موادی که در تهیه این غذا به کار می‌رود، می‌توان به سیر، تخم‌مرغ و شوید اشاره کرد. برخی باقالاقاتق را با برنج و به عنوان غذای اصلی و برخی دیگر به عنوان پیش‎‌غذا می‌خورند.

میرزاقاسمی

دیگر غذای پرطرفدار گیلانی میرزاقاسمی است. این غذا هم گاهی به عنوان پیش‌غذا خورده می‌شود. بادمجان، تخم‌مرغ، سیر فراوان و گوجه‌فرنگی از جمله موادی است که در ترکیب میرزاقاسمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بادمجان میرزا قاسمی را اکثرا کبابی می‌کنند.

سیر قلیه

یکی دیگر از غذاهای خوشمزه گیلانی که عطر و بویش، دل همه را می‌برد، خورشت سیر قلیه است. مرغ، لپه، سیر و رب گوجه فرنگی اصلی‌ترین موادی است که در سیر قلیه می‌ریزند. سیر قلیه هم مثل خیلی از دیگر غذاهای گیلانی با برنج خورده می‌شود.

ترشه تره

ترشه تره هم غذای گیلانی و بسیار خوشمزه است. زمانی که ترشه تره می‌خورید، طعم انواع سبزی‌های خوش‌عطر را حس می‌کنید. آب نارنج یا آبغوره فراوان طعم ترش خوشایندی به این غذا می‌دهد. تخم‌مرغ، دارچین و سیر از دیگر موادی است که برای تهیه ترشه تره مورد استفاده قرار می‌گیرد.

خورشت آلو مسما

در خیلی از شهرهای ایران، خورشت آلو مسما را درست می‌کنند، البته در هر شهر به سبک خود. اما خورشت آلو مسمای گیلانی یک چیز دیگر است! این غذای ترش و خوش‌طعم را با آلو، قیسی، مرغ، شکر و زعفران می‌پزند.

اناربیج

اناربیج یکی دیگر از خورشت‌های لذیذ و از غذاهای سنتی گیلانی است. اناربیج شباهت زیادی با خورشت فسنجان دارد. با این تفاوت که در اناربیج از انواع سبزیجات خوش‌طعم هم استفاده شده است. برخی فسنجان را شیرین، برخی ترش و برخی هم ملس درست می‌کنند. اما اناربیج با داشتن رب یا آب انار حسابی ترش است.

غذاهای سنتی مازندران

مازندرانی‌ها هم مثل همسایه‌شان گیلان، غذاهای خوشمزه و خوش‌طعمی دارند. اگرچه بسیاری از این غذاها در هر دو استان مشترک هستند، اما با این حال برخی از این غذاها را به طور خاص متعلق به مازندران یا گیلان می‌دانند. تنوع غذایی در مازندران هم زیاد است. در اینجا فقط تعدادی از غذاهای خوشمزه‌شان را با هم می‎بینیم.

مرغ شکم پر

مرغ شکم پر را در بسیاری از شهرهای ایران درست می‌کنند اما این غذا اصالتا مازندرانی است. داخل مرغ را خالی و تمیز می‌کنند، سپس با یک سری مواد پرش می‌کنند. از جمله موادی که داخل مرغ می‌گذارند می‌توان به انواع سبزیجات، پیاز داغ، گردو، زرشک، قیسی، آلو و آب نارنج اشاره کرد. مازندرانی‌ها به غیر از مرغ، اردک شکم پر هم می‌پزند.

کدوبره

کدوبره یک غذای سنتی سالم و لذیذ است. کدوی سبز و سیب‌زمینی از اصلی‌ترین موادی هستند که در تهیه کدوبره استفاده می‌شوند. گوجه‌فرنگی، تخم‌مرغ، سیر و پیاز هم در کدوبره می‌ریزند. اگر کدوبره را با کدو تازه بپزید، طعمش عالی خواهد شد.

کئی پلا

در لهجه مازنی به کدو حلوایی، کئی می‌گویند. در کئی پلا، علاوه بر کدو حلوایی، پیاز، گوشت چرخکرده، برنج، زیره، زردچوبه و ادویه هم می‌ریزند. کئی پلا غذایی سالم برای کودکان هم هست.

خورشت ناردون

مازندرانی‌ها هم مثل گیلانی‌ها، غذای ترش فراوان دارند. خورشت ناردون از همین غذاهای ترش و خوشمزه است. برای تهیه این غذا، مرغ را سرخ می‌کنند. سپس با دانه‌های انار، رب انار، پیاز داغ، شکر و ادویه می‌پزند. خورشت ناردون را با برنج اعلای ایرانی نوش جان می‌کنند.

غذاهای سنتی فارس

غذاهای خوشمزه محلی به شهرهای شمالی محدود نمی‌شود؛ مثلا در استان فارس هم غذاهای لذیذی می‌پزند. اگر به شیراز یا سایر شهرهای استان فارس سفر کردید، حتما غذاهای مخصوص این استان را امتحان کنید. برخی از مهم‌ترین غذاهای استان فارس از این قرارند:

کلم پلو

معروف‌ترین غذای شیراز کلم پلو است که البته با کلم پلوهای سایر شهرها فرق دارد. به غیر از کلم، از سبزیجات معطر، گوشت و ادویه‌جات در تهیه این غذا استفاده می‌شود. کلم پلو شیرازی را حتما با سالاد شیرازی نوش جان کنید تا از طعم و مزه آن بیشتر لذت ببرید.

شیرازی پلو

یکی دیگر از غذاهای سنتی مخصوص استان فارس، شیرازی پلو است. شیرازی پلو شباهت بسیار زیادی به ته‌چین دارد. تفاوتش هم در این است که علاوه بر مرغ، در تهیه این غذا از بادمجان هم استفاده می‌شود.

لوبیاپلو شیرازی

اگر خوش‌شانس باشید لوبیاپلو شیرازی را هم در رستوران‌های این شهر پیدا می‌کنید. آنچه به عنوان لوبیا در این غذا استفاده می‌شود، لوبیا چشم‌بلبلی است. به غیر از لوبیا چشم‌بلبلی از مرغ، شوید و انواع طعم‌دهنده‌ها هم در تهیه این غذا می‌ریزند.

آش سبزی

آش سبزی از لذیذترین آش‌های ایرانی و از غذاهای سنتی شیراز است. همان طور که از نامش پیداست در این آش انواع مختلف سبزی به فراوانی استفاده می‌شود. نخود، لوبیا، عدس و پیازداغ هم از دیگر موادی هستند که در این آش وجود دارند.

دو پیازه

دوپیازه که به دوپیازه آلو هم معروف است، از غذاهای ساده و خوشمزه شیرازی است. برای تهیه این غذا، از پیاز، سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی و ادویه استفاده می‌شود. دوپیازه را می‌توان به عنوان پیش‌غذا هم سرو کرد.

اگر به شیراز سفر کردید، خوشمزه‌ترین غذاهای سنتی شیرازی را می‌توانید در این رستوران‌ها بخورید.

غذاهای سنتی اصفهان

اصفهانی‌ها هم حسابی خوش‌خوراکند. کباب درست کردن آنها در شب‌های بهار کنار زاینده‌رود، زبانزد است. اما اصفهانی‌ها به غیر از کباب، غذاهای خوشمزه دیگری می‌خورند. در ادامه چند مورد از غذاهای معروف اصفهان را معرفی می‌کنیم.

بریان

مشهورترین غذای اصفهان، بریان است. بریان را هم در خانه و هم در رستوران‌ها تهیه و سرو می‌کنند. بریان ترکیبی از گوشت، جگر سفید گوسفند و انواع ادویه‌هاست. بریان خوراکی گرد و شبیه همبرگر است. علاوه بر این، مقداری آب گوشت هم در یک ظرف سرو می‌شود که می‌توانید داخل آن هم نان بریزید و میل کنید. این آب گوشت از پخت ترکیبات بریان در آب به دست می‌آید.

قرمزه نخودچی

قرمزه نخودچی یا قیمه ریزه نخودچی از دیگر غذاهای سنتی اصفهان است. برای درست کردن این غذا گوشت چرخکرده را با آردنخودچی ترکیب و کوفته‌های ریز از آن درست می‌کنند. این کوفته‌ها را همراه با سیب‌زمینی در آب و رب می‌پزند. این غذا را هم با نان و هم با برنج می‌خورند.

یخنی لوبیا

یخنی لوبیا یا گوشت لوبیا غذایی شبیه حلیم است. برای تهیه این غذا، گوشت را به همراه سبزیجات، لوبیا، برنج و طعم‌دهنده‌ها حسابی می‌پزند. سپس این مخلوط را می‌کوبند تا حالتی نرم و حلیم مانند به خود بگیرد.

خورش ماست

خورش ماس یا خورش ماست بر خلاف نامش، دسر است؛ دسری که بین اصفهانی‌ها خیلی طرفدار دارد. برای تهیه این دسر، گوشت را می‌پزند، می‌کوبند سپس با ماست چکیده، زعفران و شکر ترکیب می‌کنند. این دسر را با خلال بادام و پسته تزئین می‌کنند.

غذاهای سنتی خوزستان

رونق ماهیگیری، گیاهان و ادویه‌های مختلف و البته خوش‎سلیقگی، عواملی هستند که باعث می‌شود خوزستانی‌ها هم غذاهای خوشمزه‌ای داشته باشند. اگر به استان خوزستان سفر کردید، از غذاهای آنها نوش جان کنید و لذت ببرید.

قلیه ماهی

قلیه ماهی از معروف‌ترین غذاهای سنتی جنوب کشور است. برای تهیه این غذا از ماهی بی‌استخوان استفاده می‌کنند. پیاز و انواع سبزی‌های معطر از مهم‌ترین مواد لازم برای تهیه قلیه ماهی است. برای ترش شدن این خوراک، داخلش تمبر هندی هم می‌ریزند.

سمبوسه

سمبوسه هم از غذاهای معروف خوزستان است. برای تهیه این سمبوسه، ترکیبی شامل گوشت چرخکرده، سبزیجات، سیر، فلفل و رب را داخل نان لواش می‌پیچند. سپس در روغن داغ سرخ می‌کنند. سمبوسه را عموما با سس گوجه می‌خورند.

فلافل

فلافل‌های اهواز و آبادان را هم که می‌شناسند. نخود پخته، ادویه و تخم‌مرغ از اصلی‌ترین مواد در تهیه فلافل است. این ترکیب را در روغن داخل سرخ می‌کنند و داخل نان ساندویچی می‌گذارند. اگر خواستید در اهواز فلافل بخورید، شب‌ها به خیابان لشکرآباد این شهر سری بزنید.

نون چربی

نون چرب یا نون چربی از غذاهای مشهور دزفول در استان خوزستان است. برای تهیه این غذا یک خورش خوشمزه درست می‌کنند، خورشی که از گوشت، نخود، پیاز و رب درست شده است. سپس آب خورش را در یک ظرف بزرگ می‎‌ریزند و نان لواش داخل ظرف می‌گذارند. نان‌ها را خوب به آب خورشت که چرب هم هست، آغشته می‌کنند. بعد در بشقاب‌ها تکه‌های نان چرب شده را می‌گذارند و رویش خورش می‌ریزند.

مهلبیه

مهلبیه دسری خوش‌طعم است. در ترکیب این دسر لذیذ از آرد و نشاسته ذرت، شیر، وانیل، شکر و گلاب می‌ریزند. این دسر ترکی- عربی شباهت زیادی به فرنی دارد.

غذاهای سنتی قزوین

اگرچه استان قزوین، استان بزرگی نیست اما غذاهای سنتی فراوان و خوش‌طعمی دارد. اگر به قزوین سفر می‌کنید یا در مسیر سفر به شهرهای دیگر از قزوین عبور می‌کنید، غذاهای خوشمزه این شهر را امتحان کنید. در ادامه برخی از غذاهای قزوین را معرفی می‌کنیم.

قیمه نثار

قیمه نثار یکی از بهترین و حتی می‌توان گفت لوکس‌ترین غذاهای قزوین و البته ایران است. خلال بادام و پسته، خلال پوست پرتقال و زرشک را با هم تفت می‌دهند. سپس روی برنج می‌ریزند و با گوشت سرو می‌کنند.

آش دوغ قزوینی

آش دوغ یکی از محبوب‌ترین، آش‌های ایرانی است. در این آش انواع حبوبات نظیر لوبیا قزمز، عدس و نخود، برنج و دوغ چکیده می‌ریزند. سیر داغ و پیاز داغ هم برای تزئین و هم برای خوشمزه شدن روی آش ریخته می‌شود. آش دوغ را در بسیاری از دیگر شهرهای ایران هم درست می‌کنند.

مشکوفی قزوین

مشکوفی هم یک دسر قزوینی است، البته در مازندران هم مشکوفی را می‌پزند. ماده اصلی مشکوفی، نشاسته است. از دیگر موادی که برای تهیه این دسر خوش‌طعم استفاده می‌شود، می‌توان به زعفران، شکر، گلاب و شیر اشاره کرد.

غذاهای خاص آذربایجان شرقی

آذربایجانی‌ها به دست‎پخت خوب و خوش‌خوراکی معروف هستند. علاوه بر ذائقه خوب، وجود مواد اولیه تازه و سالم، به خوشمزه‌تر شدن غذاهای ترک‌ها کمک می‌کنند. با چند نمونه از غذاهای آذربایجان شرقی بیشتر آشنا شویم:

کوفته تبریزی

یکی از غذاهای سنتی و معروف ایرانی، کوفته تبریزی است. درست کردن کوفته مهارت زیادی می‌خواهد. برای تهیه کوفته تبریزی، گوشت چرخکرده، لپه، برنج و سبزی استفاده می‌شود. داخل کوفته هم گردو و آلو می‌گذارند.

خورش آلو هویج

خورش آلو هویج از خورش‌های محبوب آذربایجان است. برای درست کردن این خورش هم می‌توان از گوشت و هم مرغ استفاده کرد. علاوه بر این، هویج، آلو، پیاز، رب، ادویه و آبلیمو از دیگر مواد تشکیل‌دهنده خورش آلو هویج است.

کباب بناب

دیگر غذای پرطرفدار آذری، کباب است. کلا معروف است که ترک‌ها کباب را خوشمزه درست می‌کنند. در این بین کباب بناب شهرت بیشتری دارد. گوشت اعلای گوسفندی، پیاز و نمک موادی است که در تهیه کباب استفاده می‌شود. مهارت در درست کردن کباب به اندازه مواد اولیه‌اش مهم است.

آش یخ

در آذربایجان، آش‌های زیادی وجود دارد اما در بین آنها آش یخ از همه خاص‌تر است. برای تهیه آش یخ، برنج، ماست ترش، سبزی، سیر و برگ چغندر استفاده می‌شود. پس از اینکه آش پخته شده، آن را از روی شعله برمی‌دارند و داخل یخچال می‌گذارند. هنگام سرو هم تکه‌های یخ داخل آش می‌ریزند.

رنگین‌کمانی از مزه‌ها، بهانه‌ای برای سفر

آنچه در اینجا عنوان شد، تنها بخشی از غذاهای سنتی شهرهای ایران است. تقریبا تمام استان‌ها غذاهای خاص و لذیذ خود را دارند. علاوه بر این برخی از غذاهای سنتی و اصیل ایران در تمام شهرها مشترک هستند. از جمله این غذاها می‌توان به آبگوشت، فسنجان و ته‌چین اشاره کرد. گاهی، همین غذاها هم در شهرهای مختلف با ترکیبات و شیوه‌های متفاوتی پخته می‌شود.

غذاهای سنتی عمدتا با شرایط اقلیمی و حال و هوای مردم شهرهای مختلف هماهنگی دارند. بنابراین دو توصیه برای شما داریم؛ نخست اینکه سعی کنید سفرهای زیادی داشته باشید و دیگر اینکه در سفرهایتان غذاهای شهرهای مختلف را حتما امتحان کنید.

از هر شهر و کوچه در ایران که رد شوید، عطر و بوی غذاهای آن شما را مدهوش خود می‌کند. این یک لیست جامع از خوشمزه‌ترین غذاها در استان‌های مختلف ایران بود اما داستان به همینجا ختم نمی‌شود! خوشمزه‌های یزد و بقیه شهرها را هم دنبال کنید.