سوغات اصفهان؛ خوشمزهترین و بهترینهای اصفهانی را تا نخوری و نبینی هرگز ندانی!
صحبت کردن از سوغاتیهای نصف جهان یا همان اصفهان زیبا و دوستداشتنیِ خودمان کار سادهای نیست. از شیرینیهای خوشمزه بگیرید تا انواع صنایع دستی در فروشگاههای اصفهانی انتظارتان را میکشند تا در گوشه چمدانتان جا خوش کنند و با شما به شهر و وطنتان بازگردند. لیست سوغاتی های اصفهان از آن لیستهای بلندبالایی است که اگر قبل از سفر با آنها آشنا باشید دیگر در حین خرید کردن، گیج و سردرگم نمیشوید. چون همانطور که گفتیم، گزینههای پیش رویتان زیادتر از آن است که در لحظه خرید، بتوانید تصمیم درست را برای انتخاب بگیرید. پس بهتر است از قبل با شیرینی های اصفهان و صنایع دستی فوقالعادهاش آشنا شوید. اگر هم از دسته افرادی هستید که اصفهان را فقط با گز معروفش میشناسند باید از شما بخواهیم که تا پایان متن با ما همراه باشید و به معلومات اصفهانشناسیِ خودتان اضافه کنید. بله!...، سوغات اصفهان زیبا فقط گز نیست. با ما همراه باشید.
انواع سوغات اصفهان را بشناسید
رسیدن پای مسافران به اصفهان همانا و فهمیدن این نکته که با
یک شهر معمولی طرف نیستند هم همان. دیدن نقشجهان، کافی است تا بدانیم با شهری رو
به رو هستیم که مردمانش، ظریف و هنرمندانه به هر چیزی نگاه میکنند. این ظرافت و
دقت در تولید انواع صنایع دستی و خوراکیهای سوغات اصفهان هم دیده میشود. به طور
کلی، اصفهان دو دسته سوغات دارد:
- خوراکیها؛
- صنایع دستی و آثار هنری.
احتمالا شما هم مانند نویسنده این متن، دلتان برای پولکی و
گزهای اصفهانی پَر میکشد، پس بهتر است ابتدا به سراغ بخش خوراکیها برویم.
سوغات خوراکی اصفهان
خوراکیهای خوشمزه در اصفهان بسیار زیاد است. شیرینی های
اصفهان متنوعند و جای تعجب دارد که با وجود اینهمه گزینه در دسترس برای خوردن،
چرا هموطنان عزیزمان در این شهر زیبا، چاق نمیشوند؟ اراده اصفهانیها همیشه
زبانزد عام و خاص بوده است. همین ویژگیشان هم باعث شده تا به راحتی بتوانند تعادل
را در خوردن سوغاتیهای خوشمزهشان حفظ کنند.
گز سوغات اصفهان
چیزی در حدود ۹۰ درصد گز ایران در اصفهان تولید میشود. این
یعنی، اصفهانیها از متبحرترین تولیدکنندگان گز هستند. پس عجیب نیست که انواع و
اقسام این محصول در نصف جهان تولید میشود؛ گز آردی، سکهای، برشی، انگشتپیچ،
گزهای شکلاتی و... ، از نمونههای گز تولیدیِ اصفهان هستند. میتوانید حدس بزنید
که چقدر گز اصفهان در یک سال تولید میشود؟ رقمی در حدود ۶۵۰ هزار تُن در سال!
در آن زمانهای قدیم، پادشاهان ایرانی برای عرض ارادات خود
به پادشاهان کشورهای دیگر به آنها گز پیشکش میکردند. همین کافی است تا بدانید که
این خوراکی خوشمزه از دیرباز محبوب دل همه بوده است. برای تهیه گز از عصاره درخت
انگبین استفاده میکردند اما این روزها فرمول تهیه این سوغات اصفهان کمی تغییر
کرده است. گلاب، شکر، سفیده تخممرغ، مغز بادام و پسته، شیر خشت عسل و انگبین هم
از موادی هستند که این روزها برای تولید و تهیه گز به کار میروند.
اگر به پسته یا بادام حساسیت دارید؛ دستتان در انتخاب کاملا
باز است. چون انواع مختلف گز بدون این آجیلها یا با نقشآفرینی فقط بادام یا فقط
پسته هم در بازار موجود است. گز لقمهای هم که جان میدهد برای پذیرایی کردن از
مهمانها و هدیه بردن.
نبات و پولکی
نبات در همه جای ایران وجود دارد. علاقه ایرانیها به شیرینکام
کردن خود و مهمانهایشان در همه جای کشور دیده میشود اما نباتهای اصفهانی با
انواع طعمهای لیمویی، دارچینی، نعنایی، زنجبیلی و... ، طعم و مزه درجه یکی دارند
و به همین خاطر میتوانند به عنوان یک سوغاتی عالی با شما راهی خانه شوند. اما از
نبات که بگذریم به پولکی دوستداشتنی میرسیم. پولکی دیگر فقط و فقط مخصوص اصفهان
است و البته در لیست سوغاتی های اصفهان هم جایگاه ویژه و مهمی دارد.
پولکی یا همان آبنباتهای شفاف و رنگیِ نازک، برای نوشجان
کردن در کنار چای و دمنوشهای مختلف بسیار مناسب هستند. میدانستید که پولکیها
از مواد باقیمانده در تولید نبات تولید میشوند؟ پولکی هم در طعمهای مختلفی
مانند نارگیلی، لیموعمانی، کاکائویی زنجبیلی و عسلی تهیه میشود.
نکته قابلملاحظهای که درباره اصفهانیها وجود دارد، این است که خودشان هم به اندازه هموطنان دیگر و گردشگران خارجی به خرید سوغات اصفهان برای پذیرایی و مصرف علاقه دارند. مثلا امکان ندارد که وارد خانه یک اصفهانی شوید و همراه با چای با پولکی از شما پذیرایی نکنند.
اگر اهل خوراکی های محلی و شکمگردی هستید، پس حتما دوست دارید بهترین غذاهای اصفهان را بشناسید و بهترینشان را بچشید. این مطلب را در مجله جاباما بخوانید.
شیرینیکرکی و سوهان
شیرینی کرکی و سوهان هم در میان گزینههای مربوط به سوغات
خوراکی اصفهان حسابی جلوهگری میکنند. باید قبول کرد که فقط گز اصفهان نیست که دل
گردشگران را در این شهر میرباید و از آن خود میکند بلکه شیرینیهای مختلفی وجود
دارد که با امتحان کردن آنها سریعا طرفدارشان میشوید و البته چند بسته هم برای
نزدیکان و آشنایان خریداری میکنید. چند نوع آرد مثل آرد برنج، گندم و نخودچی با
هم ترکیب میشوند تا در کنار روغن، هِل و پودر پسته، شیرینی کرکی خوشمزه تهیه شود.
اگر در پخت کرکی از روغن حیوانی استفاده شده باشد که دیگر نور علی نور خواهد بود.
سوهان اصفهانیها هم اگرچه به پای سوهان قمیها نمیرسد اما از سوغاتیهای خوب و
سنتی این شهر محسوب میشود.
اما اگر به دنبال
شیرینیهای صد در صد اصفهانی هستید به جای سوهان عادی که زیر سایه قمیهای عزیز
قرار دارند، بهتر است به سراغ سوهان عسلی بروید. سوهان عسلی اصفهان با عسل، شکر،
گلاب، پسته و بادام، زعفران و آب درست میشود و در کنار یک نوشیدنی گرم مانند چای،
تیم برندهای را تشکیل میدهد که صد-هیچ از قند و شکلاتهای معمولی پیشی میگیرد.
اصفهان شهر طعمهای خوشمزه است، حالا چه حرف از سوغاتی و شیرینی باشد و چه حرف از غذا. ما با این مطلب شما را در پیدا کردن بهترین رستوران های اصفهان برای چشیدن خوشمزهترین غذاها راهنمایی کردهایم.
عسل
جای تعجب نیست که شهری به شیرینی اصفهان، سوغاتی به خوشمزگی عسل هم برایتان در آستین داشته باشد. عسل فریدونشهر اصفهان معروف است. پرورش زنبور و تولید عسل در فریدونشهر بسیار حرفهای صورت میگیرد. گونههای متنوعی از این خوراکی خوشمزه هم در فریدونشهر تولید میشود؛ عسل گون، زول، قنقال و... . اگر گذرتان به اصفهان افتاد حتما سراغ عسل فریدونشهر را بگیرید. این عسل هم سوغات خوبی است و هم برای مصارف شخصیتان در بازگشت به ولایت خودی، مطلوب خواهد بود.
جوز قندی
جوز قندی هم یکی دیگر از شیرینی های اصفهان است که طعم خوبی
دارد و البته کمی گران است. این شیرینی محلی از نوعی هلوی مخصوص به نام آلگ تهیه
میشود. میوههای دیگری مانند انجیر هم برای درست کردن جوز به کار میروند. خرید
جوز، فکر خوبی است و میتوانید آن را در بازگشت به خانه به دوستان و اقوام هدیه
بدهید.
صنایع دستی اصفهان
برای خرید سوغات اصفهان میتوانید علاوه بر خوراکیهایی که گفته شد به سراغ صنایع دستی هم بروید. صنایع دستی این شهر، گردشگرانی حرفهای و دنیادیده هستند. حتما میپرسید که چطور چنین چیزی ممکن است؟ واقعیت این است که هر سال، تعداد زیادی گردشگر خارجی از نقاط مختلف دنیا به اصفهان اقدام به رزرو هتل یا اجاره اقامتگاه در این شهر تاریخی زیبا میکنند. بدیهی است که هنر ظریف دست اصفهانیها نظرشان را جلب میکند. خرید صنایع دستی مختلف باعث میشود که پای این محصولات وطنی به کشورهای دور و نزدیک هم باز شود و برای خودشان به گردشگرانی خبره بدل میشوند و جالب است که در نهایت در بوفه یک آلمانی یا ویترین یادگاریهای یک کانادایی جا خوش میکنند و سفیر ایران در نقاط مختلف جهان میشوند. از مطرحترین صنایع دستی اصفهان که به عنوان سوغاتی این شهر خریداری میشوند هم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خاتمکاری؛
- قلمزنی؛
- میناکاری؛
- مسگری؛
- فیروزهکاری؛
- پارچههای قلمکاریشده؛
- قالی اصفهان؛
- تابلوهای خوشنویسی.
خاتمکاری
صفویان در رشد و شکوفایی اصفهان نقش مهمی داشتهاند. برای
مثال، همین هنر خاتمکاری را در نظر بگیرید؛ خاستگاه خاتمکاری در ایران، شیراز
است اما در دوران صفویه، این هنر در اصفهان رواج زیادی پیدا کرد به طوری که این
روزها، هنر خاتمکاری به بخشی جداییناپذیر از صنایع دستی اصفهان بدل شده است.
خاتم یا همان طرح چندضلعیهای منظم روی جعبهها و وسایل چوبی مختلف از بهترین
گزینهها برای خرید سوغاتی هستند. ابعاد و تنوع وسایل خاتمکاریشده بسیار زیاد
است. ساعت، جعبه، جاکلیدی و اشیای مختلف از خاتم تولید میشود و به همین خاطر از
نظر اندازه و قیمت، دستتان در انتخاب کاملا باز است.
قلمزنی
تزئین و کندهکاری روی مِس هم از هنرهای دیگر مردمان نصف
جهان به شمار میرود. ایجاد خط و نقشهای مختلف روی مس و فلزات ارزشمند دیگر مانند
برنج، طلا و نقره در اصفهان به قلمزنی مشهور است. قلمزنی، هنر وسیعی است و سبکهای
گوناگونی برای آن وجود دارد. اساتید معروف اصفهانی از گذشتههای دور تاکنون مشغول
به توسعه و حفظ این هنر هستند. خرید ظروف و تابلوهای قلمزنیشده را در فهرست سوغات
اصفهان قرار بدهید که پشیمان نخواهید شد.
میناکاری
میناکاری برای تزئین ظروف از جنسهای مختلف انجام میشود.
با یک قلم که معمولا سفید است، روی ظروف مس، نقره و طلا، طرحهایی کشیده میشود.
زمینه زیر نقاشی هم معمولا آبیرنگ انتخاب میشود. واژه مینا به معنای آسمان است. رنگ آبی ظروف
میناکاریشده هم یادآور آسمان آبی هستند. قدمت این هنر به پنجهزار سال میرسد.
تولید یک اثر هنری و صنایع دستی با این میزان از قدمت و تجربه نشانه اصالت شگفتانگیز
آن است. در سفر به اصفهان حتما نگاهی به آثار میناکاری شده داشته باشید.
مسگری
ظروف مسی با آن رنگهای قهوهای مایل به سرخشان هم از سوغات
اصفهان به شمار میروند. هم برای استفاده مداوم در منزل مثلا پختوپز میتوانید به
سراغ ظروف مسی بروید و هم برای کاربردهای تزئینی. تنوع ظروف مسی در اندازهها و
مدلهای مختلف در بازار اصفهان بسیار زیاد است.
پارچههای قلمکاری شده
آنوقتها که صنعت چاپ هنوز رواج پیدا نکرده بوده است،
اصفهانیها برای طرحدار کردن پارچههای مختلف از جنسهای گوناگونی مانند کرباس و
کتان از ابتکار عمل بسیار جالبی استفاده میکردهاند. آنها با قالبهایی از جنس
چوب و به شکلهای مختلف مثل بتهجقه، روی
پارچهها طرح میزدند. این هنر هنوز هم در اصفهان یافت میشود. خرید یک سفره
قلمکار، ایده بسیار خوبی برای یادگاری بردن از این شهر رویایی است.
فرش و قالی اصفهان
قالیها و فرشهای دستباف اصفهانی که از نخ و ابریشم بافته
میشوند از آن سوغاتیهای گرانی خواهند بود که شاید بهتر است به جای هدیه دادن،
آنها را برای خودتان نگه دارید. البته تصمیم با شماست دوست عزیز! ولی اگر از ما میشنوید،
از این فرشهای زیبا و گران برای خودتان بخرید و اگر امکانش بود برای دیگران هم به
عنوان سوغاتی، نمونهای از آن را تهیه کنید. هنر بافندگان فرش دستباف اصفهان مانند
نقاط متعدد دیگر ایران زبانزد است.
تابلوهای خوشنویسی
اصفهان در تمام دورانها و عصرهای تاریخی، پایتخت خوشنویسی
ایران بوده است. میرعماد حسنی، عبدالمجید طالقانی و هنرمندان بزرگ دیگری که در
عرصه خوشنویسی فعالیت میکردهاند در اصفهان روزگار خود را سپری و به غنیتر شدن
این هنر در نصف جهان، کمک شایانی کردهاند. تابلوهای خوشنویسی هم از سوغاتیهای
باارزشی است که میتوانید از اصفهان بخرید. سوغات اصفهان هم از نظر هنری و هم از
نظر فنی بسیار ایدهآل و چشمگیر است. یعنی ظرافت، دقت و فن در تولید صنایع دستی
اصفهان به یک اندازه مورد توجه قرار میگیرد.
فروشگاهها و بازارهای مناسب خرید سوغات اصفهان
برای خرید سوغات اصفهان باید به سراغ میدان نقش جهان و
بازار این شهر بروید. در این مکانها، با تعداد زیادی فروشگاه و مغازه سنتی و جدید
آشنا خواهید شد که دستتان را برای خرید سوغات کاملا باز میگذارند. اجازه بدهید که
نشانی تعدادی از مراکز خرید و بازارهای اصفهانی را به شما بگوییم تا در سفر به این
شهر، راحتتر باشید:
- نشانی بازار قدیمی اصفهان یا بازار قیصریه: این بازار، جان میدهد برای خرید سوغاتی و تجربه کردن حس و حال اصفهان قدیم.
برای دیدن آن باید به میدان نقش جهان بروید و از ورودی شمال میدان نقش جهان به
بازار داخل شوید. البته ورودیهای مختلف دیگری هم برای بازار قیصریه وجود دارد.
- بازار نقش جهان: بازار نقش جهان هم که در حوالی میدان نقش جهان است و با ورود به آن با حجرههایی به سبک گذشتههای دور رو به رو میشوید. صنایع دستی باکیفیت اصفهانی در این بازار قابل خریداریاند.
البته همین جا بگوییم که اگر اهل خرید هستید و میخواهید یک فهرست کامل از بهترین مراکز خرید اصفهان داشته باشید، ما این فهرست را در مجله جاباما برایتان تهیه کردهایم.
- سیتیسنتر اصفهان: این مجتمع تجاری
از مجموعههای تازه و نوین شهر اصفهان است و انواع فروشگاهها در آن وجود دارد.
بنابراین اگر دوست دارید تا با ابعاد مختلف شهر آشنا شوید و مجتمع خریدهای امروزی
آن را هم ببینید، سر زدن به سیتیسنتر در اتوبان شهید دستجردی، رو به روی ورودی
جنوبی سپاهان اصفهان برایتان خالی از لطف نخواهد بود.
- مجتمع تجاری شهر: در خیابان چهار باغ اصفهان، مجتمع تجاری بزرگ و امروزی وجود دارد که در آن علاوه بر فروشگاههای مختلف، رستورانها و کافیشاپهایی هم هست و برای گشت و گذار و خرید در فضای امروزی شهر میتوانید به سراغش بروید.
- بازار هنر اصفهان: در خیابان چهار باغ عباسی و در کنار پارک هشتبهشت، در نزدیکی کاروانسرای عباسی، بازار هنر اصفهان با معماری جذاب و سنتیاش انتظارتان را میکشد. سر زدن به آن را فراموش نکنید. برای خرید طلا و جواهر ساخت هنرمندان این شهر، بازار هنر را به خاطر داشته باشید. اگر هم قصد خرید این چیزها را ندارید، دستکم برای دیدن معماری جذاب بازار به آن سری بزنید. مهمانان هتل عباسی اصفهان در نزدیکی این بازار زیبا بوده و ۳ دقیقه پیاده تا رسیدن به آن فاصله دارند.
مراکز خرید
متعددی در اصفهان وجود دارد. مراکز مدرن و امروزی هم در شهر فراوان است. اما قدیمیترهایی
که معرفی شدند برای خرید سوغات مناسبتر هستند. اصفهان، دنیایی از فرصتهای
گردشگری است. دیدن آن برای هر کس که به یک سفر پر از خاطره و متنوع علاقه دارد به
شدت توصیه میشود.