سوغات کاشان را بشناسید و این بار فقط با گلاب برنگردید!
کاشان شهری کوچک و دوست‌داشتنی در نزدیکی اصفهان است. حتی با شنیدن اسم سوغات کاشان عطر و رنگ گلاب و گل‌های محمدی به یادمان می‌آید.
تاریخ و فرهنگ این شهر کوچک حکایت‌ها برای تعریف کردن دارد. به هرگوشه‌اش که سر بزنید، از خانه‌ای تاریخی یا بازاری رنگارنگ پر از خوراکی‌ها و عطر و طعم‌های خوشمزه سر در می‌آورید. حیف است که به کاشان بروید و از سوغاتی‌های ناب آن بی‌بهره بمانید.
چه طرفدار شیرینی باشید و چه می‌خواهید برای مادربزرگتان عطر و گلابی به سوغات ببرید و یا به دنبال یک اثر هنری اصیل و خاص هستید، کاشان با مردمان هنرمندش شما را چشم انتظار نمی‌گذارد. با ما همراه بمانید تا ببینیم این شهر پر از رنگ و بو چه نوبرانه‌هایی برایمان دارد.
سوغات خوراکی کاشان
باقلوای کاشان
اسم این شیرینی را هرجای ایران که بروید، می شنوید. این شیرینی فقط مختص کاشان نیست. در شهرهای دیگری هم مثل یزد و کرمان هم پخته می‌شود. در کاشان اما با گلاب‌هایی که عطرشان در تمام کوچه پس کوچه‌های شهر پیچیده، این شیرینی طعم و مزه دیگری دارد. پس از یک روز کامل گردش میان باغ‌ها و عمارت‌های تاریخی، فقط باقلوای کاشان با چای است که می‌تواند خستگی‌تان را در کند و شما را برای یک روز دیگر پر از ماجراجویی آماده کند.
این باقلواها بر اساس مغزی که در آن‌ها استفاده شده است، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. معروف‌ترین باقلواها، باقلواهای گردویی، فندقی و پسته‌ای هستند.
باقلوای هر شهری را هم که خورده باشید، این سوغات خوراکی کاشان را به راحتی از دست ندهید. گزینه‌ای بی‌نظیر برای یادگای بردن از کاشان و تمام عطرها و رنگ‌هایش.
گلاب
گلاب یکی از چیزهایی است که ما ایرانی‌ها از آن بسیار استفاده می‌کنیم؛ در غذاها و شیرینی‌ها و حلواهایمان جایگاه ویژه‌ای دارد. در خانه همه ما حداقل یک شیشه گلاب پیدا می‌شود. حالا در سفر به کاشان چه فرصتی بهتر از این که بهترین گلاب ایران را تهیه کنید. کاشان، پایتخت گلاب ایران است. فرقی نمی‌کند چه زمانی به کاشان می‌روید. بهترین کیفیت گلاب در کاشان و در هر زمانی که اراده کنید، پیدا می‌شود.
گلاب خواص دارویی و بهداشتی فراوانی دارد. آرامش‌بخش است و عطر و بوی بی نظیری را به غذا و شیرینی‌ها می‌دهد. از آن به عنوان پاک کننده و روشن کننده پوست هم می‌توانید استفاده کنید. شمایی که به کاشان می‌روید حتما سری هم به روستاهای قمصر و نیاسر بزنید. مراسم گلاب گیری از اوایل اردیبهشت تا اواسط خرداد در این دو روستا برگزار می‌شود. حتی اگر به گلاب گیری هم نرسیدید، نگران نباشید. این شهر در این مورد شما را ناامید نمی‌کند. پیشنهاد ما به شما این است که تا جایی که می‌توایند در فصل گلاب‌گیری به کاشان سفر کنید؛ زیرا در این زمان با اطمینان بیشتری از طبیعی بودن گلاب، آن را می‌خرید.
دیگر گفتن ندارد، اگر به کاشان رفتید و گلاب را به عنوان سوغات این شهر نخریدید، مثل این است که اصلا به کاشان سفر نکرده باشید!
قطعا در ین قدم زدن در اطراف باغ فین کاشان می‌توانید گلاب‌فروشی‌های زیادی را پیدا کنید.
غنچه گل محمدی
حتما این گل‌های خوش رنگ و لعاب را روی شله زرد دیده‌اید. عطر گل محمدی مشهد هم از این غنچه‌ها به دست می‌آید. در شهر گل و گلاب عجیب است اگر این یک مورد را نتوانید بین سوغات کاشان پیدا کنید. غنچه گل محمدی از سوغاتی‌های محبوب کاشان است.
علاوه بر تزیین شله زرد یا ماست و خیار از آن در انواع دمنوش‌ها و چای هم استفاده می‌شود. درست است که حالا این غنچه‌ها را در هر عطاری‌ای می‌توانید پیدا کنید اما خریدن آن‌ها از خانه و مبداشان حال و هوای دیگری دارد. گلاب در یک دست‌تان و گل‌های خشکی که منشا همان گلاب‌اند در دست دیگرتان. این دو ترکیبی بسیار دوست داشتنی برای سوغاتی دادن به عزیزان‌تان هستند. پس با بهانه اینکه این چیزها را از هر جای دیگری می‌توانید پیدا کنید حال و هوای سفرتان را خراب نکنید.
عرقیات کاشان
عرق آویشن
عرق آویشن طبع گرمی دارد و یکی از عرقیجات گیاهی است ک خواص دارویی و درمانی فراوانی دارد. بنابر توصیه فرد آشنا می‌توانید از آن استفاده کنید.
عرق اسطوخودوس
این یکی هم طبع گرمی دارد و می‌گویند برای رفع سردرد و یا خوابی آرام مفید است.
عرق اترج
جالب است که بدانید اترج همان ترنج یا بالنگ است و این عرق گیاهی نیز از این میوه حاصل می‌شود. از خواص این عرق گیاهی نیز می‌توان به تقویت ایمنی بدن و کاهش التهاب اشاره کرد.
عرق بابونه
عرق بابونه ازگیاهی به همین نام به دست میاد. خواص التیام‌بخشی آن نیز برای پوست و مو بسیار مفید است.
عرق اکالیپتوس
این یکی از آن‌هایی است که بسیار برای سرماخوردگی و رفع سرفه مناسب است.
کلوچه کاشان
در ایران انگار اسم هر شهری در کنار نام کلوچه‌اش می‌آید. کلوچه کاشان یادگار روزگاران قدیم است. شیرینی‌ای به قدمت تاریخ و سنت‌های شهر. از قدیم الایام از این کلوچه‌ها برای پذیرایی در نوروز و مهمانی‌ها استفاده می‌شد.
اما این کلوچه با آنچه احتمالا شما در ذهن دارید متفاوت است. کلوچه کاشان مغز ندارد. این شیرین را با آرد سبوس گندم می‌پزند. طبق رسم و شیوه قدیمی از هل، گلاب و… برای معطر کردن آن استفاده می‌شود.
برای تزیین آن هم از پودر پسته و برای پختش از روغن نباتی یا حیوانی استفاده می‌شود. راستی، اگر خیلی طرفدار شیرینی زیاد نیستید به شما نوید این را می‌دهیم که این کلوچه‌ها کم شیرین هستند.
از این گذشته به همین راحتی‌ها هم خراب یا فاسد نمی‌شوند. پس با انتخاب نوعی که با روغن حیوانی پخته می‌شود و بدون نگرانی از شیرینی زیاد و خراب شدن‌شان هر چقدر که بخواهید از آن‌ها تهیه کنید و سوغات ببرید.
اگر کلوچه سوغات موردعلاقه‌تان است، اینجا درباره سوغات شمال که انواع کلوچه را شامل می‌شود بخوانید.
پشمک کاشان
از کلوچه کاشان که گفتیم نمی‌توانیم از پشمک کاشان نگوییم. شاید به نظر بیاید پشمک، خوراکی‌ای مخصوص بچه‌هاست. اما برای کاشانی‌ها این موضوع کاملا متفاوت است.
آن‌ها کلوچه‌شان را با پشمک می‌خورند. آن‌را در ظرف‌های مسی و شیک تزیین می‌کنند و یکی از اعضای ثابت سفره‌های هفت سین آن‌هاست. پس پشمک یکی از سوغاتی‌های مهم کاشان است.
اگر نمی‌دانید برای بچه‌ها چه سوغاتی بخرید، پشمک کاشان می‌تواند بهترین انتخاب برای آن‌ها باشد. مطمئن باشید وقتی این سوغاتی را دست بچه‌ها می‌دهید یک لبخند بزرگ از سر رضایت روی صورت آن‌ها خواهید دید.
اگر می‌خواهید یک سوغات کاشان اصیل ببرید، پشمک و کلوچه را با هم تهیه کنید!
حاجی بادام کاشان
این شیرینی‌های نقلی و کوچک! هم خوردن‌شان راحت است هم حمل کردن‌شان. در خانه تمام کاشانی‌ها مقدار زیادی از این شیرینی پیدا می‌کنید.
برای جایزه دادن به بچه‌ها و همچنین برای سوغاتی و هدیه دادن بسیار فوق‌العاده هستند. مواد تشکیل دهنده حاجی بادام پودر بادام، پودر قند، جوز و آرد نخودچی است. این هم یکی از شیرنی‌های کم شیرین کاشان است.
خوردن این شیرینی‌های نقلی و دوست داشتنی در کنار چایی یکی از بهترین عصرانه‌های کاشان است. از ما می‌شنوید اگر به کاشان سفر کردید، از این سوغات خوشمزه تا می‌توانید تهیه کنید!
نان عباسعلی کاشان
نان عباسعلی کاشان یکی از نان‌های سنتی و خوشمزه شهر است. اما چه حکایتی پشت نام این نان قرار گرفته است؟ نان عباسعلی نانی سنتی است که از شیر، شکر، آرد، زردچوبه و زعفران برای تهیه آن استفاده می‌شود. در روزهای عادی سال که به دنبال این نان بگردید، آن را به نام نان شیری یا نان شیرین در مغازه‌ها پیدا خواهید کرد. علت اینکه این نان به نان عباسعلی شهرت پیدا کرده است این است که مردم کاشان با آغاز دهه اول محرم این نان را پخته و آن را به عنون نذری بین مردم پخش می‌کنند. عباسعلی نیز ترکیبی از ۲ نام عباس و علی است که به احترام حضرت ابولفضل بر روی این نان گذاشته شده است.
اگر اهل شیرینی خودن هستید قطعا شهرت شیرینی‌های یکی دیگر از شهرهای کویری ایران یعنی یزد هم به گوش شما رسیده است. در این مطلب در مورد سوغات یزد بیشتر بخوانید.
سوغات و صنایع دستی کاشان
فرش کاشان
یکی از محصولات بی‌نظیر ایران فرش است. طرح و نقش‌هایی که درهیچ جای دنیا پیدا نمی‌شود. حالا این بار در شهری هستیم که ۷۰ درصد فرش ماشینی کشور را تولید می‌کند. فرش کاشان آنقدر ظریف و هنرمندانه بافته می‌شود که در فهرست میراث معنوی سازمان جهانی یونسکو ثبت شده است. برای بافت این فرش‌ها از رنگ‌های طبیعی و هم چنین از نخ ابریشم استفاده می‌شود. این همه حساسیت در مواد مورداستفاده، انتخاب نقش و رنگ مناسب و عشق به بافت است که آن را به معروف‌ترین فرش ایران بدل کرده است.
فرش کاشان یک سوغات بسیار بسیار خاص از این شهر است که معمولا بخشی از انتخاب توریست‌های غیرایرانی است که می‌خواهند تکه‌ای از ایران را با خود به کشورشان ببرند.
از ویژگی‌هایی که باعث می‌شود فرش کاشان میان فرش‌های شهرهای دیگر تمایز پیدا کند، طرح و نقش‌های خاص و ویژه آن است. در بافت این فرش از طرح‌های متنوعی استفاده می‌شود. این طرح‌ها یا طرح‌های طبیعی مانند گل و برگ و گیاه هستند و یا الهام‌گرفته از داستان‌های اساطیری ایران هستند.
گلیم و جاجیم کاشان
گلیم و جاجیم نیز از دسته سوغاتی‌های بافتنی کاشان هستند که به اندازه فرش کاشان گران نیستند؛ اما رنگ‌هاس شاداب و طرح‌های زیبایشان صفایی به خانه‌هاتان می‌بخشد. گلیم‌های کاشان دست‌بافت هستند که برای بافت آن‌ها از پشم استفاده می‌شود. جاجیم‌ها نیز زیراندازهایی هستند که کرک ندارند. چه در گلیم و چه در جاجیم طرح‌هایی خاص مانند طرح‌های طبیعی اسلیمی استفاده می‌شود. طرح‌هایی که وقتی با رنگ‌های خاص و خیره‌کننده نخ‌ها ترکیب می‌شوند، محصولی خارق‌العاده تولید می‌کنند.
اگر به کاشان سفر می‌کنید، بازدید ازخانه های تاریخی کاشان را هم فراموش نکنید.
زیلوبافی کاشان
در روزهای گرم و داغ تابستان، زیلو به کمک مردم کاشان و جنوب می‌آید. زیلو نوعی فرش است که از نخ‌های خنک پنبه‌ای بافته می‌شود.
عجیب‌ترین و در عین حال هنرمندانه‌ترین نکته درباره زیلوها این است که طرح و نقش آن‌ها از قبل مشخص نیست.
زیلوها فرش‌هایی دست‌باف هستند که بافنده بر اساس حال و هوای خود در حین بافتن، نقش و طرح آن را خلق می‌کند. این فرش، مانند گلیم است با این تفاوت که گلیم از گشم و زیلو از پنبه بافته می‌شود.
شعربافی کاشان
شاید در ابتدا آن را با شعر و ادبیات اشتباه بگیرید اما در اصل تلفظ اصلی آن شَعربافی است. شعربافی یکی از هنرهای بسیار قدیمی کاشان است. قدمت این هنر به ۳۵۰ سال می‌رسد. در واقع شعر پارچه‌ای از جنس ابریشم است.
این پارچه در رنگ‌های متنوع و به شکل طرحی ساده یا طرح‌های راه راه به فروش می‌رسد. از این هنر چند کارگاه شعربافی در جای جای کاشان به جا مانده است.
شاید برایتان سوال پیش بیاید که چرا نام آن شعربافی است؟ به اصطلاحی، به موی انسان و حیوان، شَعر گفته می‌شود.
شعر هم نوعی پارچه ابریشمی است که با دستگاه بافندگی چهاروردی بافته می‌شود وقدمتی طولانی در کاشان و یزد دارد.
شعربافی سوغات شهرهای مختلفی در ایران است، اما اگر عازم کاشان شدید برای حفظ این هنر کهن هم که شده چند تکه شعربافی به سوغات ببرید.
گیوه بافی کاشان
گیوه، محصولی حاصل همکاری مردان و زنان روستایی کاشان؛ البته گیوه فقط مختص کاشان نیست و در شهرهای دیگر ایران هم این محصول بافته می‌شود.
مرکز گیوه بافی کاشان، روستای نشلج از توابع نیاسر است. در اصل گیوه از دو بخش کف و رویه تشکیل شده است و مردان کف گیوه را می‌بافند و زنان هم رویه آن را.
هنر گیوه بافی که اتفاقاً از هنرهای اصیل و سنتی کاشان است، خوشبختانه همچنان جایگاهش را میان مردم شهر حفظ کرده است و کارگاه‌های فراوان گیوه بافی در کاشان و روستاهای اطراف آن پیدا می‌شود.
گیوه اتفاقا پاپوش بسیار راحتی هم هست، پس آن را نه فقط برای تزیین و یادگار بلکه به عنوان یک سوغات کاربردی از کاشان تهیه کنید.
سفالگری کاشان
خاک پربرکت کاشان را با دستان هنرمند و خلاق مردمان آن ترکیب کنید، طرح و نقش‌هایی جادویی و زیبا از آب درمی‌آید که هرکسی را به خریدن این هنر ناب تشویق می‌کند.
سفالگری از هنرهایی بسیار باستانی است که از ۷ هزار سال پیش نیز وجود داشته است. آنچه سفالگری امروز کاشان را برای ما جذاب‌تر می‌کند، دانستن این موضوع است که اولین چرخ سفالگری که متعلق به ۴۵۰۰ سال پیش است، در کاشان ساخته شده بود.
حالا بگویید مگر دلتان می‌آید خبر از این همه شکوه و تاریخ غنی سفالگری در کاشان داشته باشید و باز هم یکی از آن‌ها را به یادگیری نبرید؟
کاشی‌سازی کاشان
هرچه که باشد شهر کاشان در اصفهان قرار گرفته است؛ استانی به رنگ فیروزه‌ای. هنر کاشی‌سازی با آن همه طرح و رنگ متنوع و چشم‌نواز که در اصفهان نمونه‌هایش را دیده‌اید، در کاشان هم پیدا می‌شود.
صنعت‌گران کاشانی در این مورد هم سنگ تمام گذاشته‌اند. کاشی‌سازی‌های کاشان همان ظرافت و دقت هنرمندانش را حکایت می‌کند. همانی که نمونه‌اش را در فرش‌های کاشان دیدیم. رنگ‌های فیروزه‌ای کاشی‌های کاشان با خودشان آرامشی به همراه می‌آورند که دوست دارید یک گوشه از خانه‌تان را به این هنر مزین کنید.
کاشی‌هایی که در هر خط و نقششان داستانی از ایران و زیبایی‌هایش روایت می‌کنند. حکایت‌هایی از سرزمین کهن شرقی که در این خطوط جاری شده‌اند.
مسگری کاشان
مسگری هنری دیرینه در کاشان است که هم‌اکنون مورد بی‌مهری قرار گرفته است. از آنجایی که کاشان، شهری قدیمی با تاریخی طولانی است، پیشینه مسگری در آن نیز به سالیان دراز گذشته برمی‌گردد.
هنری که حیف است دیگر به آن توجهی نشود. قدم زدن در بازار مسگرها و خیره شدن به رنگ‌های گرم و جذاب این ظروف برای خود عالمی دارد.
این نکته را هم نباید فراموش کرد که استفاده از ظروف مسی برای پختن غذا فواید فراوانی دارد.
زری بافی کاشان
این مورد از سوغاتی‌های بسیار گران شهر است، پارچه‌ای شبیه به لباس پادشاهان در گذشته. در تار و پود این پارچه از نخ‌هایی به نام گلابتون استفاده می‌شود.
این نخ‌ها از ابریشم و رشته‌های طلا و نقره ساخته شده است. اگرچه این پارچه ها بسیار گران و دست نیافتنی به نظر می‌رسند اما همچنان در بازار شهر برای خرید موجود هستند.
زری‌بافی‌های قدیمی را بعضی از مادربزرگ‌های کاشانی هنوز در وسایل جهازی‌شان دارند! اگر یک هدیه و سوغات گران‌قیمت با ارزشی غیرقابل تخمین از کاشان می‌خواهید، قطعا انتخابتان باید زری‌بافی باشد!
اگر دوست دارید بدانید چه صنایع دستی معروف ایران چیست با مجله جاباما همراه باشید.
در کاشان کجا بمانیم؟
اول این نکته را یادآوری کنیم که برای یک رزرو راحت و بی‌دردسر می‌توانید به سایت جاباما سر بزنید و هر نوع اقامتگاهی که در کاشان موجود است، مشاهده کنید. در شهری مانند کاشان که از هر گوشه‌اش نشانی از اصالت و فرهنگ ایرانی دیده می‌شود، حیف است که با اقامتگاه‌های بومگردی آن آشنا نشوید. اقامتگاه‌های سنتی مانند یاسمین راهب، سرای کاسیان، سرای طاق چشمه و سرچشمه، جاهایی هستند که فضایی سنتی و هماهنگ با طبیعت شهر برایتان فراهم کرده‌اند. اگرچه هزینه اقامت در این اقامتگاه‌ها ممکن است بیشتر باشد؛ اما اگر فرصتش را داشتید، خودتان را از اقامتی لذت‌بخش در اتاقی سرشار از زیبایی‌های سنتی کاشان محروم نکیند. این را هم بگوییم که این اقامتگاه‌ها تنها انتخاب‌های شما نیستند. بنابر سلیقه خود می‌توانید هتل، سوئیت و یا آپارتمان در کاشان اجاره کنید.
