نکات مهم سفر به کویر که نباید فراموش کرد

سفر به کویر تجربهای جذاب و بینظیر است که ویژگیها و شرایط خاصی دارد. اگر برای اولین بار به کویر میروید، باید بدانید که این سفر با هر آنچه تاکنون تجربه کردهاید متفاوت است.
اقلیم بیابانی و آبوهوای خشک، گیاهان معدودی که در کمتر جایی مشابه آنها را خواهید دید، حیوانات و پرندگانی که به خشکی محیط خو گرفتهاند و اقیانوسی از شن و ماسه که در مقابل چشم شما قرار میگیرد، این سفر را منحصربهفرد خواهد کرد.
گشتوگذار در میان تپههای ماسهای نرم، بازدید از طبیعت منحصربهفرد و تماشای ستارهباران آسمان شب کویر، اگرچه بسیار هیجانانگیز و دلپذیر است، اما چنین سفری نیاز به آمادگی، دانش کافی و تجهیزات مناسب دارد.
سفر به کویر با همه زیبایی و جذابیت خود، میتواند مخاطرهآمیز هم باشد و شما را درگیر چالشهای جدی کند. ما در این مطلب با بیان نکات مهم سفر به کویر که نباید فراموش کرد شما را برای تجربه یک سفر هیجانانگیز و سالم آماده میکنیم. در ادامه با برخی از نکات مهم سفر به کویر آشنا میشوید.
برنامهریزی سفر بر اساس آمادگی گروه و محدودیتهای آنها
گردشگری که راهی سفر به نواحی کویری میشود، باید از آمادگی کافی برخوردار باشد؛ یعنی بتواند هوای خشک، دمای بالا و شبهای خنک کویر را تحمل کند، توانایی پیادهروی در هوای گرم و قدمزدن در میان شنزارها را داشته باشد. مسئولیتپذیر باشد و از عهده کارهایی که به او محول میشود برآید.
این گردشگر باید محافظت از خود و همراهانش را اولویت قرار دهد و در کار بقیه اعضای گروه اختلال ایجاد نکند. اگر افراد کم سنوسال، ضعیف یا همسفرانی کمتجربه در تیم دارید، بهتر است تفریحات و برنامههای کویرگردی را سبک و متناسب با تواناییهای آنها تنظیم کنید.
اعمال فشار بیش از حد به بدن در طول کویرگردی، علاوه بر این که سلامت گردشگران را تهدید میکند، باعث میشود که با خاطراتی ناخوشایند، سفر به کویر را به پایان برسانند.
انتخاب زمان مناسب برای سفر به کویر
اگرچه سفر به کویر در فصلهای مختلف سال امکانپذیر است، اما برای این که بیشترین لذت را از طبیعتگردی و اقامت در کویر ببرید، باید زمان مناسب سفر به مناطق خشک و بیابانی ایران را بشناسید.
حتماً میدانید که آبوهوای کویر گرم و خشک است و به دلیل نبود پوشش گیاهی و رطوبت، حداکثر جذب گرمای خورشید را دارد. در نتیجه با رسیدن نخستین بارقههای خورشید به زمین، هوای کویر شروع به گرمشدن میکند و با غروب آفتاب هم بهسرعت گرمای جذب شده را از دست میدهد.
با این توصیف، احتمالاً میتوانید حدس بزنید که تابستانها قطعاً زمان مناسبی برای کویر نیست. پس بهترین زمان سفر به کویر کدام فصل است؟
در فصل پاییز و زمستان، شدت تابش آفتاب کمتر است و به همین دلیل، هوای منطقه مطبوعتر خواهد بود. از سوی دیگر، شبهای کویر در نیمه دوم سال خنک است و امکان استراحت و گشتوگذار در آن را آسانتر میکند. البته اوایل فصل بهار، پیش از آن که گرمای خشک و طاقتفرسا از راه برسد، هم میتواند زمان خوبی برای کویرگردی باشد.
در نهایت، همه نکاتی که در مورد انتخاب بهترین زمان برای سفر به کویر گفته شد، به شرایط شما و همسفرانتان هم بستگی خواهد داشت. طبیعتاً اگر قصد اجاره اقامتگاه در کویر را دارید، شبهای خیلی سرد کویر نمیتواند مانعی برای سفرتان باشد؛ چون اقامتگاههای کویری از امکانات و تجهیزات مطلوبی برخوردار هستند.
اما درصورتیکه قصد کمپینگ دارید، باید بیشتر به وضعیت آبوهوا، شرایط همسفران، تجهیزات مورد نیاز و... توجه کنید.
درهرصورت، پیش از راهی شدن بهسوی کویر، از طریق رسانهها و اپلیکیشنهای مخصوص، وضعیت منطقه را از نظر حداقل و حداکثر دما، احتمال وقوع باران یا طوفان شن و... بررسی کنید تا سفری امن و مطمئن داشته باشید.
کویرگردی در قالب یک گروه منسجم
بهترین روش برای سفر به کویر و گشتوگذار در این منطقه، سفر گروهی است. حتی کویرنوردان حرفهای هم بهتنهایی به دل بیابان نمیزنند و معمولاً با یکی دو نفر همسفر میشوند.
اگر قصد دارید برای نخستین بار سفر به کویر را تجربه کنید، میتوانید یک تور کویرگردی مطمئن پیدا کنید و همراه با چند همسفر علاقهمند و راهنمای حرفهای، راهی یکی از زیباترین کویرهای ایران شوید.
پیاده روی و گشتوگذار در کویر به تنهایی یا جدا شدن از گروه به هر دلیل میتواند مشکلات زیادی برای افراد ناآشنا به محیط ایجاد کرده و سلامت آنها را تهدید کند. فراموش نکنید که بهترین شکل سفر به کویر، گروهی و انجام کارها به صورت مشارکتی است.
برای این که تجربه بهتری از این سفر داشته باشید، برای انجام کارها برنامهریزی کنید و تفریحات و سرگرمیهای گروهی تدارک ببینید. با این کار علاوه بر این که لذت بیشتری از سفر به کویر میبرید، تجربهای امن و دلچسب از همسفر شدن با دوستداران مناطق کویری ایران خواهید داشت.
همراه داشتن آب کافی و سالم
حتماً عبارت «آب مایه حیات است» را بارها شنیدهاید؛ اما قطعاً در سفر به کویر، به آن ایمان خواهید آورد! اقلیم خشک و گرم کویر، نیاز بدن انسان به آب را افزایش میدهد.
حتماً این سؤال برایتان پیش میآید که چطور حیوانات و گیاهان در این شرایط خشک و کمآب زندگی میکنند؟ ![همراه داشتن آب کافی و سالم پاسخ این است که حیوانات و گیاهان بیابانی در طول قرنها با این شرایط سازگار شده و میتوانند با آب کم در هوای گرم زندگی کنند. اما من و شما که میخواهیم برای مدتی کوتاه مهمان این منطقه باشیم، مسلماً نیاز بیشتری به نوشیدن آب خواهیم داشت.
ازآنجاکه پیداکردن آب سالم در بیابان، بهویژه برای کسانی که در نقاط دوردست کمپ میزنند دشوار است، توصیه میشود که آب سالم و پاک کافی به همراه خود ببرید. مقدار استاندارد آب برای هر نفر در طول یک سفر چندروزه، حداقل چهار لیتر است.
برای مصرف آب در کویرگردی باید برنامه داشته باشید و بهتر است در حین طبیعتگردی در کویر، یک قمقمه بزرگ که آب را برای چند ساعت خنک نگه میدارد انتخاب کنید.
اگر فعالیت بدنی بیشتری دارید و عرق میکنید، باید آب بیشتری در طول سفر بنوشید تا مانع از گرمازدگی و دهیدراته شدن بدن شود. البته برای اطمینان بیشتر، چند قرص تصفیه آب و ظروف فیلتردار هم همراه داشته باشید تا در صورت نیاز بتوانید آب سالم تهیه کنید.
تغذیه مناسب در سفر به کویر
وعدههای اصلی غذا و میانوعدههایی که در طول سفر به کویر میل میکنید، یکی از مهمترین نکاتی است که باید در این سفر موردتوجه قرار گیرد.
پیشتر گفتیم که حفظ آب در مناطق خشک و بیابانی برای سلامت بدن و جلوگیری از گرمازدگی بسیار مهم است. پس لازم است در طول سفر، از مصرف غذاهای خیلی شور یا شیرین، چرب و کافئیندار که منجر به دفع بیشتر آب بدن میشوند خودداری کنید.
حتماً میوه، سبزیجات، پروتئینهای سالم و میانوعدههای مقوی مثل آجیل و خشکبار را در برنامه روزانهتان بگنجانید. مصرف میوه و سبزیجات تا حدی به تأمین آب بدن کمک میکند و املاح موجود در آنها، منجر به تعادل الکترولیتها در بدن میشود.
اگر وعدههای غذاییتان خیلی شور باشد، بدن نیاز بیشتری به مصرف آب دارد. در نتیجه علاوه بر کاهش ذخیره آب سالم گروه، با دفع بیشتر ادرار، تعادل بدن از نظر الکترولیتها به هم میخورد و ممکن است دچار افت سدیم بدن شوید.
ضمناً دفع بیش از حد آب در روزهای گرم کویر که با عرقکردن زیاد همراه است، میتواند باعث گرمازدگی شود. محصولات لبنی هم به دلیل نیاز به شرایط خاص نگهداری و احتمال فاسد شدن در دمای بالا، برای سفر به کویر مناسب نیستند و بهتر است تا جایی که ممکن است مصرف آنها را محدود کنید.
حتماً مقداری غذای خشک مثل نان خشک، بیسکویت، میوه خشک و آجیل در حین طبیعتگردی در منطقه به همراه داشته باشید تا در صورت گرسنه شدن، نیاز بهصرف وقت برای آمادهکردن غذا نداشته باشید.
همچنین درصورتیکه به ماده غذایی خاصی حساسیت دارید، حتماً با سایر اعضای گروه اطلاع دهید تا در صورت بروز مشکل بتوانند به شما کمک کنند.
انتخاب لباس مناسب برای سفر به کویر
یکی از نخستین درسهای مهمی که در علوم دبستان یاد گرفتهایم این است که اجسام با رنگ تیره، نور خورشید را به خود جذب کرده و گرم میشوند؛ درحالیکه اجسام دارای رنگ روشن، تنها بخش ناچیزی از نور خورشید را جذب میکنند. این نکته باید راهنمای انتخاب لباس کویرگردی برای شما باشد!
توصیه میشود که برای سفر به کویر، لباسهایی سبک، گشاد و نخی انتخاب کنید که رنگ روشن و آستینبلند دارند. هر چه لباس تنگتر و ضخیمتر باشد، با افزایش تعریق باعث ازدسترفتن آب بدنتان میشود. این موضوع برای سفر به کویر که در آن، آب از طلا باارزشتر است، بسیار اهمیت دارد.
آستین بلند لباس هم باعث میشود تا از تابش مستقیم نور آفتاب با پوست بدن جلوگیری شود. از سوی دیگر، اگر لباس آستین بلند بپوشید، احتمال گزیده شدن توسط حشرات را هم کاهش خواهید داد.
به جز استاندارد بودن بلوز و شلوار برای کویرگردی، همراهداشتن کلاه آفتابگیر با لبه پهن و بزرگ و چتر هم میتواند به شما در حین طبیعتگردی در کویر کمک کند.
کفشی هم که برای این سفر انتخاب میکنید، باید مقاومت لازم برای پیادهروی طولانی بر روی تپههای شنی را داشته و ترجیحاً جلوبسته باشد. جلوبسته بودن کفش مانع از ورود شن داغ به داخل کفش میشود.
از سوی دیگر، با چنین کفشی احتمالاً حشرات و جانوران بیابانی کمتر این شانس را پیدا میکنند تا شما را نیش بزنند یا گاز بگیرند.
همراهداشتن وسایل بهداشتی و درمانی ضروری در سفر به کویر
از مهمترین و ضروریترین وسایلی که باید در سفر به کویر به همراه داشته باشید، وسایل بهداشتی و درمانی است.
فرقی نمیکند در کمپ اقامت دارید یا یکی از اقامتگاههای کویری را اجاره کردهاید، درهرصورت حتماً جعبه کمکهای اولیه شامل گاز استریل، چسبزخم، محلول ضدعفونیکننده و الکل، دستمال مرطوب، داروهای مسکن، پماد سوختگی و پماد موردنیاز برای بعد از گزیدگی حشرات را به همراه داشته باشید.
در کنار این موارد، سعی کنید حتماً یک لوسیون یا اسپری دفعکننده حشرات هم داشته باشید. این ترکیبات مانع نزدیکشدن حشرات بیابانی به شما شده و از انتقال برخی بیماریها جلوگیری میکنند.
یکی دیگر از مهمترین لوازم موردنیاز برای سفر به کویر، ضدآفتاب مناسب است. حتماً یک ضدآفتاب متناسب با پوست خود که حداقل SPF بالای ۵۰ دارد انتخاب کرده و بر روی همه نواحی صورت و دستها که بیرون از لباس هستند استفاده کنید.
همراهداشتن تجهیزات فنی ضروری در سفر به کویر
برای گشتوگذار در کویر، همراهداشتن چند وسیله بسیار مهم و گاهی حیاتی است. این ابزارها در برخی موارد میتواند جان شما و همسفرانتان را نجات دهد. اگر قصد کمپینگ در کویر دارید، به تجهیزات تخصصی کمپینگ مثل چادرهای مخصوص، ابزار رروشنکردن آتش، مخزن آب، تجهیزات پختوپز، کیسه خواب، پتو و... نیاز دارید.
شما بر اساس تعداد افراد گروه، باید تجهیزات کافی به همراه داشته باشید تا مشکلی برای اقامت و استراحت در طول سفر نداشته باشید. ضمناً پیشازاین که راهی طبیعتگردی در کویر و بازدید از دیدنیهای طبیعی و تاریخی آن شوید، حتماً یک کوله متشکل از وسایل و ابزارهای مهم و ضروری آماده کنید.
سعی کنید کولهتان را با وسایل اضافی پر نکنید تا سنگینی آن در طول مسیر شما را خسته نکند. در ادامه لیستی از وسایل ضروری را که باید در کوله کویرگردیتان داشته باشید نام میبریم:
- نقشه منطقه کویری مورد نظر
- قطب نما
- چراغ قوه و باطری اضافی
- سوت برای اطلاع دادن به همسفران
- چاقو
- چند متر طناب
- قمقمه آب
- لباس و کفش اضافی به همراه یک دست لباس گرم
- جعبه کمکهای اولیه
- کبریت یا فندک
- پاور بانک برای شارژ لوازم الکترونیکی
- کرم ضد آفتاب و...
آمادگی برای اتفاقهای غیرمنتظره
طبیعت غیرقابلپیشبینی است و گردشگران طبیعتگرد، در هر لحظه ممکن است با اتفاقهای عجیبوغریب طبیعی مواجه شوند. ازآنجاکه اقلیم بیابانی و ویژگیهای آن برای بیشتر افراد ناشناخته است، لازم است پیش از شروع سفر در مورد مخاطراتی که ممکن است در طول این سفر پیش روی شما قرار بگیرد، آگاه شوید.
راهنما یا سرپرست تیم باید در ابتدا، توصیههای لازم را به افراد ارائه دهد. شما به عنوان یک کویرگرد باید بدانید که مثلاً در هنگام مواجهه با حیوانات بیابانی آرامش خود را حفظ کنید و بهآرامی از دیدرس آنها خارج شوید. یا در صورت وقوع طوفان شن یا گردبادهای بیابانی، فوراً دهان و بینی خود را بپوشانید و بهسرعت در مکانی امن پناه بگیرید.
توجه به حفظ محیط زیست
از اصلیترین و جدیترین نکاتی که در طول سفر به کویر باید به آن توجه کنید، مسئله محیط زیست و حفاظت از آن است. طبیعت امانتی در دست ماست که باید بتوانیم با وجود لذت بردن و کسب تجربههای جذاب، آن را صحیحوسالم به آیندگان تحویل دهیم.
مناطق کویری ایران بسیار بکر و جذاب هستند و از ویژگیهای خاصی برخوردارند. شما میتوانید ضمن گردش و تفریح و استفاده از امکانات موجود در آن، با رعایت چند نکته ساده، از آسیب به محیطزیست کویر جلوگیری کنید. برخی از این نکات عبارتاند از:
- جمعآوری تمام زبالههای کمپ در پایان سفر و خارجکردن آنها از محیط
- توجه به حیاتوحش و نزدیک نشدن به محل زندگی حیوانات بیابانی
- عدم آسیب به پوشش گیاهی منطقه
- آسیب نزدن به بناهای تاریخی که ارزشمندترین میراث تاریخی کویر هستند
- استفاده از تفریحات بومی منطقه مثل شتر سواری به جای ماشین یا موتور سواری که میتوانند باعث آلوده شدن هوا یا تخریب محیط شوند
بهترین روش برای اجاره اقامتگاه در کویر
مناطق کویری ایران از مهمترین مقاصد گردشگری به ویژه در نیمه دوم سال هستند. با خنکشدن هوا، گروههای کوچک و بزرگ گردشگران راهی مناطق کویری شناخته شده ایران مثل کویر مصر، مرنجاب، متین آباد و.... میشوند تا تجربهای ناب و متفاوت از سفر را امتحان کنند.
خوشبختانه این روزها و با گسترش خیل علاقهمندان به کویرگردی، اقامتگاههای مجهز و متنوعی در نقاط مختلف راهاندازی شده است. انواع اقامتگاههای بوم گردی، کمپهای کویری، اکو کمپها و خانههای روستایی که برای پذیرایی از مهمانان تجهیز شدهاند، از جمله اقامتگاههای قابلاستفاده از کویر هستند.
البته اگر قصد کمپینگ ندارید، سفر به کویر بدون این که از داشتن اقامتگاه و پناهگاهی امن مطمئن باشید، چندان منطقی به نظر نمیرسد. پس بهترین کار این است که قبل از بستن اسباب سفر و راهی شدن، اقامتگاه موردنظر خود را اجاره کنید.
جاباما به عنوان یکی از بهترین پلتفرمهای تخصصی اجاره آنلاین اقامتگاه در کویر و سراسر ایران، به شما کمک میکند تا بتوانید در سریعترین زمان ممکن، اقامتگاه دلخواه خود را در دل کویر پیدا کنید.
شما میتوانید همین حالا به سایت یا اپلیکیشن جاباما مراجعه کنید و پس از وارد کردن نام کویر مورد نظر خود، پس از چند ثانیه به همه اقامتگاههای موجود در آن منطقه دسترسی داشته باشید.
در جاباما تلاش شده تا شما بتوانید با صرف حداقل زمان و هزینه، اقامتگاه کویری ایدهآلی را اجاره کنید و تجربهای دلنشین از سفر به کویر داشته باشید.
راستی در جاباما، این فرصت به شما داده میشود تا بتوانید از نظرات سایر کاربران که پیش از شما در آن اقامتگاه حضور داشتند استفاده کنید.
در واقع شما بر اساس نظرات دوستانی نادیده، میتوانید شرایط هر اقامتگاه را بسنجید و از طریق مشورت غیرمستقیم با آنها، بهترین اقامتگاه در کویر را انتخاب و اجاره کنید.