آشنایی با آداب و رسوم و فرهنگ بومی کیش
یکی از مهمترین ویژگیهای سفر و گردشگری، آشنایی با آدابورسوم و فرهنگ بومی مردم نواحی مختلف است. اصلاً به همین دلیل است سعدی بزرگوار، سفر را شرط کمال و پختگی انسان میداند.
ایران زیبای ما یکی از شگفتانگیزترین نقاط جهان از نظر رسوم و آئینهای بومی و سنتی است. این موضوع در استانهای جنوبی ایران و به طور ویژه در جزیره کیش به دلیل شرایط منحصربهفرد، ارتباط با سایر نقاط جهان و ترکیب فرهنگهای مختلف، بسیار جذابتر به نظر میرسد.
قرنها است که اهالی بومی جزیره در کنار مهاجرانی از فرهنگها و مذاهب مختلف بهخوبی زندگی میکنند و این ارتباط دوستانه، باعث ترویج رسوم خاص هر یک از آنها در میان اهالی جزیره شده است.
بااینحال تعداد کمی از گردشگران، هدف از سفر خود را آشنایی با آدابورسوم و فرهنگ بومی کیش عنوان میکنند. میتوان گفت این رسوم کهن و جذاب تا حد زیادی مهجور مانده و برای آشنایی بیشتر مردم با آنها، باید بیشتر و دقیقتر در موردشان بگوییم.
این مقاله با معرفی مهمترین آدابورسوم مردم جزیره کیش، راهنمای شما در شناسایی آنها خواهد بود. شما میتوانید پیش از برنامهریزی برای سفر به کیش، در مورد این رسوم کهن اطلاعات کسب کنید و در طول سفرتان، از نزدیک آنها را مشاهده کرده و تجربیات شگفتانگیزی به دست آورید.
آداب هرس درخت لور
درخت لور یا انجیر معابد از جذابترین و شگفتانگیزترین گیاهان همیشه سبز نواحی جنوبی ایران است که در جزیره کیش هم وجود دارد. مهمترین چیزی که در نگاه اول به این درخت، توجه همه را جلب میکند، ریشههای هوایی آن است. در واقع بخشهایی از ریشه این گیاه در خارج از خاک رشد میکند و ظاهری عجیب و منحصربهفرد به آن میبخشد.
درخت لور معمولاً تنومند است و تاجی بزرگ دارد. تنه درخت هم بهواسطه آویزان شدن ریشههای هوایی در اطراف آن، قطور است و شمایلی تماشایی دارد. این درخت عمری طولانی داشته و بومی نواحی جنوب آسیا و هند است.
گفته میشود کهنسالترین درخت لور جهان که بیش از ۶۰۰ سال عمر دارد، درخت معروف همیشه سبز جزیره است که یکی از جاهای دیدنی کیش به حساب میآید.
بومیان جزیره، ارزش و احترام زیادی برای درختان لور بهویژه کهنسالترین آنها که در پارکی در بلوار میرمهنا و حوالی شهر باستانی حریره قرار دارد قائل هستند و آن را مقدس میدانند. تا پیش از احداث حصار در اطراف این درخت، اهالی جزیره برای برآورده شدن حاجتهای خود به آن دخیل میبستند.
تقدس درخت لور یا انجیر معابد برای مردم کیش تا حدی است که حتی برای هرس آن هم آداب مخصوصی دارند. بومیان جزیره، شاخههای این درخت را مانند دست میدانند و معتقدند که هرس آنها با استفاده از اره، درد و آسیب زیادی به گیاه تحمیل میکند و باعث قهر کردن آن میشود.
به عقیده آنها اگر هرس گیاه با اره یا قیچی انجام شود، درخت لور زرد و خشک خواهد شد. به همین دلیل، برای هرس درخت لور فقط از ضربات تبر استفاده میکنند و بسیار مراقب آسیب نرساندن به سایر بخشهای آن هستند. جالب است که بدانید تحقیقات علمی هم این موضوع را ثابت کرده که هرس درخت لور با وسایلی غیر از تبر، باعث زرد و خشک شدن آن میشود.
مراسم زار یا اهل هوا
هوا اصطلاحی در بین بومیان کیش است که برای موجودات نامرئی جادویی (باد) که انسانها را گرفتار میکنند به کار میرود.
حتماً بارها عبارت «هوایی شدن» را شنیدهاید! به نظر میرسد این عبارت ارتباط معنایی نزدیکی با مراسم اهل هوا یا زار داشته باشد. به افرادی که دچار این بادها شده و از آن رهایی یافتهاند، اهل هوا میگویند.
بومیان کیش معتقدند فرد درگیر هوا، توانایی مقاومت در برابر آن را ندارند و باد بر او مسلط میشود.
در نتیجه این افراد دچار برخی از بیماریها و مشکلات خاصی میشوند که با درمانهای معمول و متداول برطرف نخواهد شد. مراسم زار یا اهل هوا، مراسمی سنتی برای خارج کردن باد از تن و جان بیماران است.
این کار توسط افراد صافی یا سالمی که اهل عشق نامیده میشوند و با حضور بابا زار (بابای باد) و ماما زار (مادر باد) انجام میشود.
این مراسم با نواختن سازهای جنوبی و آواز خوانیهای سنتی همراه است و بابا زار و ماما زار، باد را پایین آورده و خواستههای او را به بیمار منتقل میکنند.
در نهایت، پس از برآوردهشدن خواستههای باد، فرد درمان شده و مشکلات ناشی از آن برطرف خواهد شد. این مراسم ممکن است از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد و پس از اعلام هر خواستهای توسط باد، بلافاصله برای انجام آن اقدام میکنند.
نکته مهم در مورد مراسم اهل هوا این است که اگر بیمار زن باشد، توسط ماما زار و درصورتیکه بیمار مرد باشد، توسط بابا زار درمان میشود.
البته این مراسم، یک مقدمه چندروزه هم دارد؛ به این شکل که بیمار برای مدت یک هفته در خانه بابا یا ماما زار از دید همه مخفی میشود و در این مدت، بابا یا ماما زار، مراقبتهای ویژهای را به عمل میآورند تا فرد آماده مراسم اهل هوا شود.
این آئین سنتی عجیب و شگفتانگیز، ریشه در فرهنگ کشور اتیوپی دارد که به تدریج، در مناطق عربی هم رواج پیدا کرده و امروزه در مصر، ایران، عمان و برخی از کشورهای حاشیه خلیجفارس اجرا میشود.
موسیقی زار
موسیقی زار بخشی از آئین سنتی زار یا اهل هوا است که با حضور گروهی از مردم و بابا زار یا ماما زار انجام میشود. بومیان جزیره کیش معتقدند که ارواح و موجودات اهریمنی که اصطلاحاً به آنها باد میگویند، به دلایل مختلف بر بیمار مسلط شده و باعث بروز مشکلات خاصی برای او میشوند.
بنابراین، وقتی فردی با درمانهای مرسوم نتواند مشکلش را برطرف کند، به سراغ مراسم زار میرود. در این مراسم سنتی که گاهی چند شبانهروز طول میکشد، ماما زار یا بابا زار تلاش میکند تا باد را رام کرده و مشکل بیمار را رفع کند.
در طول مراسم زار، حاضران با خواندن آوازها و نواهای محلی، طبل زدن و اجرای رقصهای خاص، بیمار را همراهی میکنند تا هر چه زودتر از بند هوا رها شده و سلامتی خود را بازیابد.
موسیقی زار نوعی موسیقی خاص و تأثیرگذار است که با استفاده از سازهایی مثل طبل و تنبور اجرا میشود. در طول مراسم، ماما زار یا بابا زار، اصواتی را به زبان میآورند که ترکیب آنها با موسیقی و رقص، حال و هوای جذابی دارد.
این موسیقی ترکیبی از موسیقی آفریقایی، عربی و سنتی جنوب است که ترکیب آن با اصوات بابا زار یا ماما زار و حرکات اجراکنندگان، میتواند بسیار هیجانانگیز و گاهی ترسناک باشد.
موسیقی زار را میتوان شکلی از موسیقی درمانی دانست که از قرنها پیش، در بخشهایی از آفریقا و نواحی حاشیه خلیجفارس مرسوم بوده و شما میتوانید نمونههایی از آن را در سفر به کیش مشاهده کنید.
مراسم تولد و نامگذاری کودک
تولد نوزاد از زیباترین اتفاقهایی است که در بخشهای مختلف جهان، مراسم و آئینهای خاص خود را دارد. اهالی بومی جزیره کیش هم این اتفاق مبارک را بسیار گرامی دارند و پس از تولد نوزاد، به پایکوبی و شادی میپردازند.
مراسم نامگذاری کودک در کیش از رسوم سنتی این جزیره است که معمولاً با حضور بزرگان خانواده انجام میشود. اهالی جزیره کیش رسم دارند که نام بزرگان و عزیزان درگذشته خانواده و طایفه را بر نوزاد تازه متولد شده میگذارد تا نام و یاد آنها را زنده نگه دارند.
مراسم مربوط به ازدواج در کیش
مردم بومی جزیره تلاش میکنند تا مجالس عروسی خود را بهدوراز تجملات رایج این روزها و به شکل سنتی برگزار کنند.
اگر چه در حال حاضر برخی از این رسوم کهن در میان بومیان هم کمرنگ شده، با این حال شما هنوز میتوانید نمونههای از آئین سنتی ازدواج را در میان مردم جزیره کیش ببینید.
آئین عروسی در کیش مراسمی چندروزه است که از جشنی به مدت سه روز و سه شب آغاز میشود. پس از این که بزرگان خانواده برای ازدواج دختر و پسر توافق کردند، مراسم بله برون و پس از آن، جشن عروسی بر پا میشود.
پس از پایان سه روز شادی و پایکوبی در خانه پدر عروس، مراسم عقد برگزار و دختر و پسر را با رسوم خاصی به اتاق فرشه یا حجله که در همان خانه تدارک دیدهاند، میبرند.
عروس و داماد به مدت هفت روز در حجله اقامت دارند و پس از آن، زنان فامیل، عروس را طی مراسمی برای زندگی به خانه داماد منتقل میکنند و پس از آن، جشن عروسی پایان مییابد.
بهترین روش برای اجاره اقامتگاه در کیش
جزیره کیش یکی از بهترین و جذابترین مقاصد گردشگری برای تفریح، سرگرمی و آشنایی با آدابورسوم و فرهنگ بومی مردم جزایر و سواحل خلیجفارس است.
شما در طول سفر به کیش میتوانید از جاذبههای گردشگری متعدد بازدید کنید، تفریحات سرگرمکننده جذابی را تجربه کرده و خرید خود را از بهترین مراکز خرید کیش انجام دهید.
اما برای این که سفر به کیش به یک تجربه خوب و خاطرهانگیز برای شما تبدیل شود، لازم است یک اقامتگاه راحت و مجهز در کیش داشته باشید.
خوشبختانه جزیره کیش به دلیل محبوبیتی که از سالها پیش در بین گردشگران ایرانی و خارجی پیدا کرده، اقامتگاههای بسیار خوب و متنوعی دارد که انواع هتلها، اقامتگاههای سنتی و بوم گردی، آپارتمان، مجتمع اقامتی، ویلا، سوئیت و... را در بر میگیرد.
با این وصف به نظر میرسد پیدا کردن یک اقامتگاه مناسب در سفر به کیش چندان سخت نباشد. اما درصورتیکه شما به دنبال تجربه یک سفر بینقص، راحت و بهیادماندنی هستید، بهتر است پیش از سفر به کیش، برای اجاره اقامتگاه مناسب اقدام کنید.
پلتفرمهای تخصصی مثل جاباما در حال حاضر بهترین روش اجاره اقامتگاه در جزیره کیش هستند. شما میتوانید از طریق سایت یا اپلیکیشن جاباما و تنها با صرف چند دقیقه وقت، به اطلاعات همه اقامتگاههای معتبر کیش دسترسی پیدا کرده و بهترین آنها را رزرو کنید.
اگر چه اجاره اقامتگاه در کیش از طریق جاباما در بستر آنلاین و بدون مراجعه حضوری انجام میشود، اما شما میتوانید از طریق تصاویر باکیفیت، مشاهده موقعیت اقامتگاه روی نقشه، نظرات سایر کاربران و توضیحات دقیق میزبان، اطلاعات کاملی درباره آن به دست آورید.
به طور کلی، اجاره آنلاین اقامتگاه در کیش را میتوان سادهترین و امنترین راه برای دسترسی به یک اقامتگاه ایدهآل در این جزیره دانست که باعث میشود از سفرتان لذت بیشتری ببرید.