روز بوشهر؛ روزی برای ستایش سرزمین نخل و دریا
بوشهرِن و دریاش، بوشهرِن و اَفتوش؛ و مردمانی که قلبشان، به‌اندازه عشق ورزیدن به تمام دنیا جا دارد. بوشهر یکی از عجیب‌ترین شهرهای جهان است؛ شهری که تمامِ تو را از آنِ خود می‌کند. فرقی نمی‌کند اهل کدام شهر یا کشور این جهان بزرگ باشی؛ وقتی بوشهر را ترک می‌کنی، بخشی از وجودت برای همیشه بوشهری می‌ماند.
جذابیت این شهر به چیزی فراتر از آبی دریا، طبیعت بکر، سواحل تماشایی و مردم مهربانش وابسته است. انگار در هوای این شهر عنصر عجیب وغریبی وجود دارد که باعث می‌شود همه چیز زیباتر، خوش‌رنگ‌تر، دلپذیرتر و دوست‌داشتنی‌تر باشد.
بوشهر ترکیبی از معماری منحصربه‌فرد، موسیقی گوش‌نواز، غذاهای خوش‌آب‌ورنگ، آیین‌های ارزشمند و تاریخی باشکوه است. شما می‌توانید در سفر به این شهر، همه این موارد را از نزدیک لمس کنید و بوشهر را به معنای واقعی کلمه بشناسید. ما در این مقاله قصد داریم به مناسبت روز بوشهر، از زاویه‌ای دیگر به این شهر نگاه کنیم و راهنمای شما در سفر به این شهرِ خوبِ جهان باشیم. با ما همسفر شوید.
روز بوشهر؛ سرآغازی بر تبلور اندیشه و دانایی
انتخاب روز بوشهر، یکی از منحصربه‌فردترین و جذاب‌ترین دلایل را دارد که نشان‌دهنده فرهنگ والا و فرهیختگی مردم این شهر است. ۱۲۵ سال پیش، در روز ۱۸ اسفند ۱۲۷۸، مدرسه سعادت بوشهر افتتاح شد. این مدرسه یکی از نخستین مدارس مدرن ایران در زمان قاجار بود که به عنوان «مادر مدارس جنوب ایران» شناخته می‌شد.
بنابراین آبادانی، پیشرفت و توسعه بوشهر و استان‌های هم‌جوارش، تا حد زیادی مدیون این مدرسه و دانش‌آموختگان آن است. افرادی که پس از تحصیل در این مدرسه، زندگی خود را وقف آموزش، درمان، صنعت و خدمت به این منطقه کردند تا امروز، ما از سفر به بوشهر و گشت‌وگذار در آن نهایت لذت را ببریم. در واقع روز بوشهر، روز ارج نهادن به آموزش است؛ روزی که در آن شعله آموزش مدرن در این شهر روشن شد و تا ابد هم روشن باقی خواهد ماند.
مدرسه تاریخی سعادت بوشهر در حال حاضر به یک مکان فرهنگی تبدیل شده که میزبان خوبی برای گردشگران است. شما می‌توانید ضمن حضور در این مدرسه و بازدید از بخش‌های مختلف و تماشای عکس‌های تاریخی آن، از گالری هنری این مجموعه تاریخی هم بازدید کنید و با هنر و صنایع‌دستی این شهر نیز آشنا شوید.
تاریخ پرافتخار مقاومت و ایستادگی در بوشهر
بوشهر را پایتخت مقاومت ایران می‌دانند. این شهر به دلیل وفور منابع و موقعیت استراتژیکش، همواره مورد طمع کشورهای مختلف از جمله انگلستان، آلمان و پرتغال بود و در دوره‌ای از تاریخ، در چنگال روباه پیر اسیر شد. انگلیسی‌ها در طول حضور در بوشهر، تلاش فراوانی برای برهم‌زدن مناسبات فرهنگی و تسلط بر این منطقه کردند؛ اما رشته همه این تلاش‌ها، با رشادت دلیرمردی از دیار تنگستان به نام رئیسعلی دلواری و یاران شجاع و غیورش، پنبه شد و دلیران تنگستان، تا آخرین قطره خون در راه حفظ این آب و خاک مقاومت کردند.
اگر به تاریخ مقاومت و ایستادگی در بوشهر علاقه‌مند هستید، می‌توانید نمادهایی از آن را در موزه رئیسعلی دلواری، واقع در شهر دلوار در ۴۵ کیلومتری بوشهر، مشاهده کنید و بیش از پیش به ایرانی بودن خود ببالید.
موسیقی و هنر بوشهر؛ بیان عیان احساسات ناب انسانی
تاروپود زندگی در بوشهر با موسیقی تنیده شده است. نفس بوشهری‌ها هم‌نوای نی‌انبان است و ضربان قلبشان، صدای دمام را در ذهن تداعی می‌کند. همین که نوای موسیقی شاد بندری به گوش عده‌ای از مردم این شهر برسد، «شَپ» زنان دور هم جمع می‌شوند و با لرزش سریع شانه‌ها، «کِل» می‌کشند و اوج می‌گیرند و از دنیا و دغدغه‌هایش دور و دورتر می‌شوند.
البته این همه داستان موسیقی بوشهر نیست. همان قدر که یزله عروسی و آوای دل‌انگیزی که بعد از شنیدن پندهای خیام در خیام‌خوانی، طرب‌انگیز است و شادی را به اعماق وجود شنونده‌ها می‌برد، قلب‌ها با سوز نوای دشتی و شروه‌خوانی، هزارپاره می‌شود. شعرهای فایز دشتی، شاعر بااحساس و پرآوازه بوشهری، از زیباترین بخش‌های موسیقی بوشهر است و هنوز می‌تواند اوج احساسات مخاطب را با خود همراه کند؛ آن‌جا که می‌گوید:
خودُم اینجا دلُم در پیش دلبر خدایا این سفر کِی می‌شود سَر خدایا کن سفر آسون به فایز که بیند بار دیگر روی دلبر
آیین‌های سنتی بوشهر؛ یادگارهای ارزشمند از گذشته تا امروز
موسیقی در آیین‌های مذهبی این شهر هم جایگاه ویژه‌ای دارد. یکی از مهم‌ترین این مراسم، عزاداری بوشهری‌ها برای امام سوم شیعیان است و آیین عزاداری در دهه اول ماه محرم، به‌ویژه روزهای تاسوعا و عاشورا، در این شهر با جلوه و شکوه خاصی برگزار می‌شود.
در بخشی از این مراسم، بوشهری‌ها جانِ خود را هم‌چون سازی سوزناک، می‌نوازند و با فرود آمدن هر ضربه بر سینه‌ها، طنین نوای غم و اندوهشان را به آسمان‌ها می‌رسانند. سنج و دمام هم جزء جدایی‌ناپذیر مراسم عزاداری در این شهر هستند و چه برای گرامیداشت یاد کشتگان راه دین و دوستان و عزیزانشان و چه برای طلبِ غریق از آغوش دریا، از آن استفاده می‌کنند.
بوشهری‌ها، حتی برای ایجاد انگیزه در هنگام کار و فراموش کردن خستگی جسم و جان، به آواز پناه می‌برند و اینجاست که «نیمه‌خوانی» زاده می‌شود. نِیمه یا نِی‌مِه خوانی نوعی آوای کار است که بیشتر توسط دریانوردان در هنگام کار در لنج‌ها و قایق‌ها سر داده می‌شود. مراسم گِرگِشو، نیمه برات، عَلَم گردانی، بستن مختک و... هم از آیین‌های مذهبی این شهر هستند که هنوز در بخش‌های قدیمی و سنتی شهر اجرا می‌شوند.
معماری بوشهر؛ تماشای نبوغ معماران بوشهری در بافت قدیم
بافت قدیم بوشهر را می‌توان مهم‌ترین جاذبه دیدنی این شهر دانست؛ بخشی از منطقه شمالی شهر بوشهر که از چهار محله اصیل بهبهانی، دهدشتی، کوتی و شنبدی تشکیل شده و مجموعه‌ای از کوچه‌های باریک و بلند با خانه‌هایی تماشایی و زیباست. خیابانی به نام انقلاب که بوشهری‌ها به آن ششم بهمن می‌گویند، از دل این محلات می‌گذرد و آن‌ها را به دو بخش تقسیم می‌کند.
بوشهر یکی از معدود شهرهایی است حفظ و احیای معماری سنتی در آن، جزو اولویت‌های شهرداری است و این روزها، ساخت‌وساز در این بافت تاریخی هم باید در راستای شمایل سنتی شهر باشد. گشت‌وگذار در کوچه‌های باریک بافت قدیمی بوشهر، شما را به دل تاریخ می‌برد. روزگاری که شور زندگی در این کوچه‌ها موج می‌زد و صدای حیات از هر گوشه آن شنیده می‌شد.
جالب است بدانید که هدف از ساخت این کوچه‌های باریک، ایجاد کوران باد و خنک کردن خانه‌ها در روزهای گرم و شرجی سال بود. وجود بالکن و پنجره‌های بزرگ در دورتادور خانه‌ها هم به چرخش هوا در خانه و خنک شدن ساکنان آن کمک می‌کرد.
شما می‌توانید این نبوغ و عظمت معماری را در خانه‌های تاریخی بوشهر از جمله عمارت دهدشتی، عمارت ملک، خانه قاضی، عمارت امیریه، عمارت حاج رئیس و... ببینید و از مشاهده چوب‌های عظیم چندل، در و پنجره‌های چوبی با شیشه‌های رنگی و گچ‌بری‌ها و کاشی‌کاری‌های چشم‌نواز این خانه‌ها لذت ببرید.
غذاهای محلی بوشهر؛ ترکیبی دلنشین از خوشمزگی با طعم دریا
بوشهر به‌عنوان شهری در حاشیه خلیج‌فارس، محلی مناسب برای تجربه طعم لذیذترین غذاهای دریایی است. صیادی یکی از مهم‌ترین مشاغل بوشهری‌هاست و هر روز، بسیاری از اهالی این شهر مهمان سفره سخاوتمند دریا هستند.
پس اگر به غذاهای دریایی علاقه‌مند هستید، سفر به بوشهر برای شما لذتی مضاعف خواهد داشت. قلیه‌ماهی، ماهی کُم گرفته (شکم پر) با حشو، دوپیازه میگو، گِمنِه یا لِلَک و لَخلاخ از معروف‌ترین غذاهای بوشهری هستند.
البته شما می‌توانید در سفر به این شهر، دسرهای لذیذی مثل رنگینک و حلوای خرمایی، نان‌های محلی مثل گِرده و کماچ و سایر خوراکی‌های محلی بوشهر را امتحان کنید و طعم دلچسب آن‌ها را برای همیشه به ذهن بسپارید.
اقامت در بوشهر؛ تجربه سفری به‌یادماندنی
هر مسافری که از بوشهر به شهر و دیار خود برمی‌گردد، سفیری برای ترغیب دیگران باهدف سفر به بوشهر است. البته این شهر آن‌قدر خاطره خوب برای شما برجای می‌گذارد که در کوتاه‌ترین زمان ممکن پس از ترک آن، دلتان برایش تنگ شود و هوس دیدن دوباره این شهر ساحلی جذاب کنید.
جاذبه‌های دیدنی بوشهر، مِهر مردم و خاک دامن‌گیرش، گردشگران را از نقاط دور و نزدیک به خود جذب می‌کند. خوشبختانه در سال‌های اخیر، اقامتگاه‌های بسیار خوبی در این شهر راه‌اندازی شده که اقامت در آن‌ها، تجربه‌ای منحصربه‌فرد از سفر به یک شهر تاریخی ساحلی برایتان رقم می‌زند. جاباما در بوشهر، بیش از ۲۰۰ اقامتگاه فعال با انواع مختلف از سنتی و بوم‌گردی گرفته تا ویلایی و آپارتمان دارد.
اقامتگاه ژرمانسیکا، اقامتگاه سنتی دنسه ریحان، اقامتگاه سنتی اُمرو، بوتیک هتل حاج رئیس، بوم گردی بندرگاه، آپارتمان ساحلی شالو، گبگو، فایز، اُشن، اقامتگاه سنتی سرای سلطانی و... برخی از اقامتگاه‌های محبوب بوشهر هستند که هر کدام در یکی از دسته‌های جدید جاباما قرار دارند و شما می‌توانید برای سفر به این شهر انتخاب کنید.
نکته جذاب در مورد این اقامتگاه‌ها این است که حضور در آن‌ها به شما کمک می‌کند علاوه بر آشنایی با آداب و رسوم، معماری سنتی و غذاهای محلی بوشهر و... از موسیقی اصیل این شهر در قالب خیام‌خوانی و... هم لذت ببرید و بوشهر را با بهترین و شیرین‌ترین خاطره‌ها ترک کنید.
در بوشهر زیبا سرگرمی‌های فراوانی وجود دارد که می‌توانید آن‌ها را به‌صورت فردی یا با دوستانتان تجربه کنید. جاباما فرصت شرکت در این تجربه‌های هیجان‌انگیز و جذاب را برایتان فراهم کرده است. گشت‌وگذار در کلوت‌های بوشهر، کوه‌پیمایی در کوه نمک جاشک، پیاده‌روی در بافت قدیم و تجربه‌های جذاب دیگری در بوشهر منتظرتان است.
چرا باید به بوشهر سفر کرد؟
سفر به بوشهر مانند یک توقف کوتاه در دل شلوغی و همهمه زندگی مدرن است. این شهر که با نهایت زیبایی در سواحل نیلگون خلیج‌فارس آرام‌گرفته، فرصتی به شما می‌دهد تا از دغدغه‌های زندگی، کار، درس و... فاصله بگیرید و چگونه لذت بردن از زیستن را به یاد بیاورید.
وقتی در سواحل آرام این شهر قدم می‌زنید و حرکت موج‌ها را بر پاهای خود حس می‌کنید، انگار حس زندگی در شما جاری می‌شود. بوشهر همه انتظارات شما را از یک شهر جذاب برای سفر برآورده می‌کند؛ چون جاهای دیدنی بکر و زیبا، آثار تاریخی ارزشمند، سوغاتی‌های خوش رنگ‌ولعاب و غذاهایی بی‌نهایت خوشمزه دارد.
از مهر و محبت مردم این شهر به همه، به‌ویژه گردشگران آن هم که هرچه بگوییم کم است. سفر به بوشهر فرصتی ارزشمند است تا همه چیز را رها کنید و از چند روز آرامش عمیق در حال تماشای آبی بیکران خلیج‌فارس لذت ببرید.
